fbpx

Niedawno moja córka wróciła z zielonej szkoły. Pierwsze o czym usłyszałam po przywitaniu dziecka była informacja od nauczycielki „Proszę dokładnie sprawdzić dzieci, bo u niektórych znaleźliśmy kleszcze. Wszystkie oczywiście były sprawdzane, ale proszę obejrzeć je jeszcze raz”. Tak oczywiście zrobiłam, ale z doświadczenia wiem, że w obecnych czasach nie trzeba być na Mazurskich łąkach, żeby przynieść ze sobą kleszcza.

 

W ubiegłym roku z związku z rosnącą ilością kleszczy (prawie wszędzie można „złapać” kleszcza) zdecydowałam się zaszczepić dzieci na odkleszczowe zapalenie mózgu. Mają za sobą trzy dawki szczepień, ale czy to znaczy, że są bezpiecznie? Niestety nie. Chociaż ten rodzaj choroby już im raczej nie grozi, to są inne na które każdy rodzić i dorosły powinien zwrócić uwagę.

 

Odkleszczowe zapalenie mózgu

 

To wirus, który jest przenoszony przez kleszcze. Kleszcz w swojej ślinie w trakcie picia krwi człowieka wpuszcza namnożone wirusy i tak się zarażamy. Wirusem tym można zarazić się także przez picie mleka zakażonej krowy, kozy czy owcy chociaż to głównie kleszcze przenoszą tą chorobę na ludzi.

 

Większość przypadków zakażenia odkleszczowym zapaleniem mózgu przebiega bezobjawowo, w innych przypadkach objawy występują między 7 a 14 dniem od ugryzienia (między 3 a 4 dniem od wypicia zakażonego mleka). W pierwszej fazie choroby objawy są ogólne: gorączka, uczucie zmęczenia, nudności, bóle głowy i mięśni. Po kilku dniach objawy mogą ustąpić a osoba zarażona zdrowieje.

 

Choroba może mieć jednak o wiele poważniejszy przebieg po okresie utajenia (trwa on zwykle pomiędzy 1 a 20 dniami ) występują objawy związane z zapaleniem opon mózgowych i mózgu takie jak: gorączka, narastające bóle głowy, sztywność karku, zaburzenia świadomości i koordynacji,  porażenie nerwów czaszkowych, porażenia kończyn dolnych i górnych. Może także wystąpić porażenie mięśni oddechowych. Leczenie niestety to głównie łagodzenie objawów. Jedynym skutecznym sposobem zapobiegania jest szczepienie na odkleszczowe zapalenie mózgu.

 

Niestety odkleszczowe zapalenie mózgu to nie jedyna choroba, którą mogą przenosić kleszcze. Inne choroby mniej lub bardziej znane to borelioza z Lyme (najczęściej występująca choroba od kleszczy), tularemia, babeszjoza i riketsjozy.

 

Borelioza

 

Objawy, które powinny cię zaniepokoić bo ukąszeniu kleszcza to: czerwona lub sinoczerwona zmiana skórna w postaci powiększającej się plamy (większej niż 5 cm). Plama ta ma charakterystyczne obręcze jasne i czerwone (jak tarcza strzelnicza). Występuje między 7 a 10 dniem po ukąszeniu kleszcza. Obręcze te ( rumień wędrujący) to najbardziej typowy objaw boreliozy występujący we wczesnych fazach choroby.

borelioza-rumień-wędrujący

https://www.gov.pl/web/wsse-poznan

 

Następny objaw to niebolesny czerwony lub sinoczerwony guzek, zwykle występuje w miejscach zakrytych (brodawka, moszna).  Objaw, który po ukąszeniu kleszcza oprócz zmiany skórnej może dawać niepokój oraz także świadczyć o boreliozie to objawy grypopodobne (gorączka, ból gardła, bóle mięśniowo -stawowe. Objawy te znikają w ciągu kilku dni.

 

Wszystkie wyżej wymienione objawy mogą świadczyć o chorobie odkleszczowej. Zaleca się, aby w takich przypadkach udać się do lekarza np. rodzinnego, na badania w kierunku boreliozy.

 

Jeśli widzisz u siebie podobne objawy to nie zwlekaj, ponieważ nieleczona borelioza może nawet po kilku latach od ukąszenia kleszcza doprowadzić do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, oraz mózgu, zapalenia nerwów i stawów lub zaburzeń rytmu pracy serca. Po diagnozie leczenie to antybiotykoterapia która trwa 3 do 4 tygodni. Niestety przebycie tej choroby nie powoduje odporności organizmu i można się nią zarazić ponownie od chorego kleszcza. Nie ma też szczepionki na boreliozę.

 

Jak postępować w przypadku ukąszenia ?

 

Jeśli zauważysz kleszcza należy najszybciej jak to możliwe wyjąć go ze skóry. W aptekach są dostępne różne przyrządy, ale zwykła pęseta także dobrze się tu sprawdzi. Nie należy kleszcza niczym smarować bo może „wypluć” zawartość w miejsce ukąszenia co może pogorszyć sytuację. Nie wykręcaj też kleszcza ani zgodnie z wskazówkami zegara ani w drugą stronę bo można w ten sposób ukręcić mu głowę i pozostawić w skórze. Najlepiej jest złapać kleszcza najbliżej jak to jest możliwe skóry i energicznie pociągnąć do góry. W ten sposób cały kleszcz powinien wyjść ze skóry. Jeśli nie jesteś w stanie tego zrobić należy udać się do lekarza.

 

Następnym krokiem jest zdezynfekowanie miejsca po kleszczu i udanie się do lekarza, który zleci dalsze badania lub obserwacje miejsca ukąszenia. Wyjęcie kleszcza i jego badanie poza skórą pacjenta nie jest uznawane jako metoda diagnostyczna, bo nie prowadzi do jednoznacznych wyników.

 

Testem, który jest w stanie sprawdzić czy faktycznie jesteśmy zarażeni boreliozą jest test (zgodnie z rekomendacją Konsultanta krajowego w dziedzinie chorób zakaźnych) ELISA. W pierwszym etapie testu stwierdza się przeciwciała w klasie IgM i IgG. Drugim etapem tego badania jest potwierdzenie wyników- jeśli wynik jest wątpliwy należy wykonać test Western blot. Takie badanie jest między innymi realizowane przez Centralne Laboratorium Kliniczne Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji – realizatora finansowanego ze środków unijnych Programu profilaktyki chorób od kleszczowych.

 

 

Program profilaktyki chorób odkleszczowych

 

Choroby odkleszczowe w Polsce stanowią obecnie jedną z grup chorób zawodowych o najszerszym zasięgu. Z tego powodu powstał projekt Narodowego Instytutu Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji który pomaga w profilaktyce chorób odkleszczowych.

 

Głównym celem projektu jest zmniejszenie zapadalności i poprawa wykrywalności boreliozy z Lyme, poprzez działania edukacyjno-informacyjne i diagnostyczne wśród osób z populacji w wieku aktywności zawodowej (w wieku min. 15 lat), ze szczególnym uwzględnieniem osób z grup ryzyka ze względu na wykonywany zawód i uprawiane hobby.

 

Do programu tego mogą przystąpić lekarze i pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej oraz osoby w wieku aktywności zawodowej z województwa mazowieckiego i łódzkiego.

 

Listę placówek POZ realizujących program profilaktyki chorób odkleszczowych znajdziesz tutaj klik   (https://spartanska.pl/wp-content/uploads/lista_aktualnie_dzialajacych_placowek-1.pdf)

 

Więcej informacji o projekcie znajdziesz na stronach www.niedajsiekleszczom.pl oraz https://www.gov.pl/web/wsse-poznan/kleszcze

(Visited 391 times, 1 visits today)

Napewno też to polubisz !