Wywiad z logopedą dziecięcym. Kiedy się do niego wybrać? Jak się przygotować? Co może cię niepokoić?

Witajcie !

Dziś kolejny wywiad z cyklu “kobieta ekspert”. Postanowiłam, że nie może w nim zabraknąć logopedy, bo w końcu każda mama i każdy tata chce zrozumieć swoje dziecko ;) a tak poważnie oczywiście to jest to bardzo ważne, aby nasz maluch razem z prawidłowym rozwojem fizycznym także prawidłowo rozwijał swoją mowę. Moim gościem jest dziś mgr Joanna Witkowska, dyplomowany logopeda, pedagog specjalny, rehabilitant. Ale nie dajcie się zwieść tym wszystkim tytułom,  Asia bowiem nie jest sztywną panią logopedą! Oprócz mądrego umysłu jest także bardzo ciepłą i miło osobą i dlatego to właśnie Ją wybrałam do wywiadu.

Witam!
Nazywam się Joanna Witkowska.
Prowadzę diagnozę i terapię logopedyczną pacjentów z różnego typu problemami.
Największą grupę moich podopiecznych stanowią dzieci, z którymi pracę cenię sobie najbardziej.

 Dla większości osób logopeda jest to osoba, której głównym zadaniem jest usuwanie wad wymowy (wad artykulacyjnych) u dzieci. Niestety jest to bardzo stereotypowe i schematyczne postrzeganie tej pracy. Mniejszość stanowią ludzie, którzy postrzegają logopedę jako terapeutę szeroko rozumianej komunikacji. Najmniej liczną grupą są ci, dla których logopeda to trener doskonalenia kultury słowa lub też osoba pracująca w placówkach medycznych, nie zaś jedynie w edukacji. Ważne jest dla mnie, by w tym wywiadzie zwrócić uwagę na fakt, że działania logopedyczne mogą być skierowane na różne grupy osób, a zakres oddziaływań terapeutycznych ma zawsze wielopoziomowy charakter.

Logopeda, będący specjalistą wczesnej interwencji, może objąć opieką dziecko już od momentu narodzin. Szczególną grupą, wymagającą wiele uwagi jest grupa dzieci urodzonych przedwcześnie, często nieradzących sobie z funkcjami fizjologicznymi takimi jak ssanie, połykanie pokarmu itp, a także dzieci z zaburzonym czy też uszkodzonym słuchem. Najliczniejszą grupę podopiecznych stanowią oczywiście dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, u których zajęcia logopedyczne wpisane są najczęściej w harmonogram pracy placówki edukacyjnej. Tutaj pracuje się głównie z opóźnionym rozwojem mowy, wadami wymowy, trudnościami w czytaniu i pisaniu itd.

 Młodzież to osoby z różnego rodzaju trudnościami logopedycznymi, ale też takie, które chcą już świadomie pracować nad swoim głosem czy warsztatem językowym. Osoby dorosłe najczęściej również chcą doskonalić swoje umiejętności językowe i komunikacyjne, natomiast osoby starsze utrzymywać poziom sprawności. Logopeda może pracować również z osobami niepełnosprawnymi lub też mającymi medyczne ograniczenia w mówieniu, np. osoby po operacjach nowotworów krtani itp.

Nie ma odpowiedzi na to pytanie, ponieważ na wizytę taką nigdy nie jest zbyt wcześnie. Do logopedy można udać się nawet po poradę nt. karmienia dziecka lub sposobów stymulowania rozwoju jego mowy. Zawsze należy natomiast udać się w sytuacji, gdy rodzicielska intuicja mówi, że coś nie jest w porządku. To właśnie opiekunowie dziecka, którzy przebywają z nim najwięcej, najlepiej czują, gdy rozwój dziecka nie przebiega w pełni prawidłowy sposób. Spotkanie ze specjalistą albo uspokoi Rodzica, albo dzięki niemu zostanie podjęta szybka interwencja, co może wpłynąć na szybsze rozwiązanie problemu dziecka. Dla obu powodów warto się wybrać do logopedy jak najszybciej.

Prawidłowy rozwój mowy dziecka przebiega w sposób etapowy. Wyróżnia się 4 następujące po sobie kolejno okresy:

1. Okres melodii (0-1 rok życia)

2. Okres wyrazu (1-2 rok życia)

3. Okres zdania (3-4 rok życia)

4.Okres swoistej mowy dziecięcej (5-7 rok życia)

W wieku 6.lat, czyli pod koniec okresu przedszkolnego wymaga się już od dziecka poprawnego wymawiania wszystkich głosek języka polskiego oraz opanowania właściwego sposobu mówienia. Wiadomo, że u różnych dzieci mowa może rozwijać się w różnym tempie, jednakże przyjęte zostało, że opóźnienie w zdobywaniu umiejętności nie powinno przekraczać 6 miesięcy (za D.Emiluta- Rozya, Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym”). Mimo tego marginesu czasowego zawsze należy jednak dokładnie obserwować dziecko, a w razie wątpliwości zgłosić się do specjalisty, który oceni to w sposób obiektywny. Staram się przestrzegać Rodziców przed zbędnym porównywaniem dziecka do rówieśników. Rozwój mowy jest procesem indywidualnym i zależy przecież od wielu czynników, w tym także przed i okołoporodowych.

U każdego dziecka ważny jest zarówno jego rozwój psychofizyczny, jak i emocjonalny oraz społeczny. Duży wpływ ma działanie układu nerwowego, budowa anatomiczna i sprawność aparatu artykulacyjnego dziecka oraz jego funkcje (np. sposób oddychania oraz to, w jaki sposób dziecko przyjmuje pokarm). Nie bez znaczenia jest również środowisko, w którym przebywa dziecko. Wbrew powszechnym mitom rozwój mowy dziecka nie jest zależny od płci, a przebieg rozwoju mowy chłopców i dziewczynek nie różni się od siebie. Powielanie mitów może być krzywdzące, a zwlekanie z podjęciem działań- niekorzystne dla dziecka.

W mojej pracy najczęściej spotykam się z wadami wymowy, a najliczniejsza grupa moich podopiecznych to dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Przyczyny to najczęściej osłabienie sprawności lub też funkcji aparatu artykulacyjnego. Warto dodać, że wady wymowy mogą mieć również inne przyczyny, np. anatomiczne, słuchowe, być wynikiem powielania nieprawidłowych wzorców itd.). Warto zadbać o usunięcie wad wymowy jak najwcześniej, wykorzystując fakt że im wcześniej tym oraz efektywniej można uzyskać oczekiwane rezultaty. Jako aktywny zawodowo logopeda coraz częściej u młodszych dzieci odnotowuje stan opóźnionego rozwoju mowy (ORM), który niestety w większości przypadków wynika z niedostatecznej stymulacji otoczenia.

W dzisiejszych czasach Rodzice coraz mniej mówią do swoich dzieci, a wspólne czytanie zastępuje najczęściej oglądanie telewizji lub gra na komputerze. Rodzice często nie zdają sobie sprawy jak duży wpływ mają na kształtowanie się mowy swoich dzieci.

Istnieje wiele działań logopedycznych, które Rodzic może sam podejmować profilaktycznie, by wspomagać rozwój mowy swojego dziecka. Ja przede wszystkim zachęcam Opiekunów do… mówienia! Mówienia, opowiadania, dialogowania z dzieckiem. Dziecku należy od początku pokazywać, że komunikacja jest ważna oraz, że może być ciekawą interakcją dwóch lub więcej osób. Nigdy nie należy jednak zmuszać dziecka do porozumiewania się słownego, gdyż presja może spowodować odwrotny skutek niż oczekiwany. Należy być cierpliwym i dawać dziecku pole do ekspresji werbalnej, nie zapominając o pozytywnych wzmocnieniach dla podejmowanych przez nie prób komunikacji.

 W przypadku dzieci włączonych w stały tok terapii logopedycznej chciałabym zwrócić uwagę na potrzebę zaangażowania się Rodziców w terapię, czyli kontynuowanie jej w domu, zgodnie z zaleceniami osoby prowadzącej zajęcia. Logopeda pełni najczęściej funkcję przewodnika, który pokazuje jak pracować, by osiągnąć oczekiwany rezultat,. Natomiast to Rodzic powinien starać się, by wypracowane w gabinecie logopedycznym umiejętności można było wykorzystać w życiu codziennym.

Pozdrawiam

J. WitkowskaWywiad w mojej ocenie bardzo pomocny, wiele się nauczyłam czytając go i wiele mi pomógł. Mam nadzieje, że i Wam pomoże. Jeśli chcecie, aby więcej Mam i Tatusiów dowiedziało się jak pomóc swojemu maluchowi to bardzo proszę o udostępnienie tego wywiadu, a być może pomoże nie jednej rodzinie.

Zapraszam również na inne wywiady:

* Weterynarz
* Niania
* Fotograf
* Stomatolog